Sztuka średniowieczna

  • Rzeźba - Najstarszym eksponatem jest romańska figura świętego Jana Chrzciciela z 1160 roku pochodząca z tympanonu romańskiej katedry biskupa Waltera z Malonne (1149-1169), gotyckie zworniki, kapitele i maszkarony wyjęte w 1945 roku z gruzów katedry wrocławskiej, chrzcielnice z XIII i XIV wieku oraz płyty nagrobne (m.in. kanonika Mikołaja z Oławy †1471). Gotycka snycerka jest bardzo bogato reprezentowana - na uwagę zasługuje późnoromańska rzeźba Tronującej Madonny z Dzieciątkiem z początków XIII wieku, płaskorzeźby ze scenami z życia Najświętszej Maryi Panny i Chrystusa z 1350 roku. Madonna na lwie z 1400 roku, kilka przykładów Pięknych Madonn początków XV wieku czy Madonn na sierpie księżyca, będących dziełami warsztatów Śląskich. Ozdobą zbiorów jest kolekcja piet - z najstarszą "płaczącą", pietą tzw. schodkową z ok. 1400 roku oraz z pietą "piękną" z 1420. Gotyckie krucyfiksy z Grupy Ukrzyżowania Tęczowego oraz krucyfiks z Umęczonym Jezusem Przemawiającym z Krzyża oba z początków XIV wieku a także wiele różnorodnych rzeźb świętych Pańskich z okresów od końca XIV wieku po wiek XIV.

  • Malarstwo - Ta dziedzina sztuk pięknych jest we Wrocławskim Muzeum Archidiecezjalnym szczególnie bogato reprezentowana poprzez malarstwo tablicowe (tempera na desce) i fragmenty (skrzydła) tryptyków. Chrystus w Tłoczni Mistycznej z 1486 roku. Skrzydła tryptyków z postaciami świętych, także Chrystus, jako Mąż Boleści czy Święta Rodzina z widocznymi wpływami malarstwa Łukasza Cranacha Starszego. Warto wspomnieć Opłakiwanie Chrystusa - malowidło temperowe Jana Effenbergera z 1507 roku czy Zaśnięcie Maryi z Wielowsi - pochodzące z połowy XV wieku. Jednym z cymeliów wrocławskiego muzeum jest Tablica Różańcowa pochodząca z Wierzbnej, datowana na 1500 rok. Mogła być importem norymberskim sprowadzonym przez wrocławskich norbertanów z Ołbina, do których należała Wierzbna. Jest ona rozbudowanym programem różańcowym, ukazującym tę modlitwę jako chrystocentryczną i kierującą nas w rozważaniach do Boga Ojca. W środku jest przedstawienie Tronu Łaski otoczonego wieńcem 50 róż a po bokach wydarzenia z życia Jezusa i Maryi. W zbiorach muzealnych bogato reprezentowana jest także grafika. Na wzmiankę zasługują miedzioryty oraz płyty miedziorytnicze z pracowni Strachowskich z XVIII wieku.

  • Rzemiosło artystyczne i tkaniny - W zbiorach wrocławskiego muzeum diecezjalnego znajduje się najstarszy w Polsce dzwon "Świętosław" odlany w 1300 roku. Gotycka dębowa szafa archiwalna, także unikat w skali kraju - najstarsza - ufundowana przez kanonika Jana Paszkowica w 1455 roku dla biblioteki i archiwum Kapituły Wrocławskiej, waży bagatela - prawie dwie tony. W swoich zbiorach muzeum posiada wiele tkanin, specjalnym eksponatem są fragmenty szat liturgicznych z ok. 1240 roku, haftowane w klasztorze trzebnickim, gdy przebywała tam święta Jadwiga Śląska, dla cystersów henrykowskich, czy bogato haftowany ornat z Głogowa z 1520 roku. Także tutaj w Archiwum jest przechowywana słynna "Księga Henrykowska" - "Liber fundationis claustri Sance Marie Virginis in Heinrichow", w której w 1268 roku opat Piotr I zanotował zdanie w języku polskim - jest to najstarsze zapisane polskie zdanie! Muzeum posiada także kilka gotyckich wyrobów rzemiosła artystycznego - najciekawszy jest pacyfikał z 1374 roku, kielich mszalny z Muszkowic z 1400 roku oraz kilka relikwiarzy i monstrancji cylindryczno - wieżyczkowych z XV wieku.